Κυριακή 15 Ιουλίου 2007

Παίρνοντας ρίσκο στο Δημόσιο-1

Μια φορά κι’ ένα καιρό, ήτανε ένα φτωχό και έρημο Δημόσιο, που προσπαθούσε απελπισμένα να οργανωθεί στοιχειωδώς ορθολογιστικά . Μιλάμε για τις ζόρικες δεκαετίες του ΄50 και ’60, τις οποίες ακολούθησαν τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας. Γραφειοκρατία σουρεαλιστικών διαστάσεων, δύσκολες συνθήκες εργασίας, χαμηλοί μισθοί.
Τις δεκαετίες του ’80 και ’90 η κατάσταση άλλαξε αρκετά, αλλά κυρίως όσον αφορά τους ίδιους τους δημόσιους υπάλληλους (μισθολογικές αυξήσεις, συνδικαλιστικά δικαιώματα, κλπ). Ούτε ο νομοθετικός και τεχνολογικός εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα ούτε και η αλματώδης αύξηση του αριθμού των δημόσιων υπαλλήλων στάθηκαν ικανά για βελτιωθεί ριζικά η εξυπηρέτηση του πολίτη. Πολυνομία, αύξηση των φαινομένων μη-χρηστής διαχείρισης, χαμηλή παραγωγικότητα.

Αφού έφτασε ο κόμπος εκεί που έφτασε, άρχισε να γίνεται μια προσπάθεια να αλλάξει η κατάσταση με πιο ρηξικέλευθους θεσμούς το ΑΣΕΠ και τα ΚΕΠ. Σε δεύτερη φάση αυτή η αλλαγή συνεχίστηκε και σήμερα πια μιλάμε για πράγματα που κάποτε θα φάνταζαν αδιανόητα για το Δημόσιο Τομέα, όπως προώθηση πολιτικών ποιότητας και αποτελεσματικότητας (συστήματα αυτο-αξιολόγησης, πιστοποίησης κατά ISO 9001, Διοίκησης μέσω Στόχων κλπ).
Διαμορφώνεται λοιπόν μια μεταβατική κατάσταση, θα έλεγα συνειδητά, για να εκσυγχρονιστεί ο δημόσιος τομέας και να εξυπηρετείται επιτέλους ικανοποιητικά ο πολίτης.
Δύο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που πρέπει να σημειώσουμε :
- ο ολοένα και πιο δυσδιάκριτος διαχωρισμός Δημόσιου-Ιδιωτικού τομέα: έργα με ΣΔΙΤ, πώληση εταιρειών του δημοσίου (ή ακόμα μεγαλύτερων ποσοστών ), αύξηση των συμβάσεων έργου αντί για προσλήψεις «μόνιμου» προσωπικού, οι πολιτικές ποιότητας αποτελεσματικότητας που προανέφερα κλπ
- η αυξημένη εναρμόνιση με την νομοθεσία της ΕΕ και πρακτική (με αποτέλεσμα την ενίσχυση του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων) καθώς και η επιρροή από το έντονα διεθνοποιημένο οικονομικό περιβάλλον (με χαρακτηριστικότερο την είσοδο των νέων τεχνολογιών)

Αν κάπου χαλάει το πράγμα, είναι η μη επαρκής προσαρμογή του ιδιωτικού τομέα, στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Αποτέλεσμα:
- υψηλά ποσοστά ανεργίας και άρα πίεση για απορρόφηση του «πλεονάζοντος (!) εργατικού δυναμικού» από τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα.
- Δυσπραγία της αγοράς και άρα συνέχιση του Ιδιωτικού Τομέα να βλέπει το Δημόσιο σαν τον πιο «εύκολο» πελάτη του.
Είναι προφανές πως χωρίς την άνθηση της Αγοράς, το δημόσιο δεν πρόκειται να ορθοποδήσει ριζικά.

Είναι όμως και κάτι άλλο..
Και ακριβώς για αυτό το άλλο γράφεται το blog.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Σχόλιο πάνω στο απόσπασμα: «Αν κάπου χαλάει το πράγμα, είναι η μη επαρκής προσαρμογή του ιδιωτικού τομέα, στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Αποτέλεσμα: α) Υψηλά ποσοστά ανεργίας και άρα πίεση για απορρόφηση του «πλεονάζοντος (!) εργατικού δυναμικού» από τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και β) Δυσπραγία της αγοράς και άρα συνέχιση του Ιδιωτικού Τομέα να βλέπει το Δημόσιο σαν τον πιο «εύκολο» πελάτη του.»

Ποιος είναι φίλε Δρόμε ο «ιδιωτικός τομέας» που «δεν έχει προσαρμοσθεί επαρκώς στην παγκοσμιοποίηση»; Πώς τον φαντάζεσαι;
- Είναι ο μικροεπαγγελματίας, ο παραδοσιακός βιοτέχνης ή έμπορος, που αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά των ελληνικών ΜΜΕ, σχεδόν φτωχοδιάβολοι σήμερα, που αγωνίζονται να κρατήσουν την επιχείρησή τους, εκείνη την «ανοργάνωτη» που όμως έθρεψε την οικογένειά τους τόσα χρόνια και σπούδασε τα παιδιά τους, κι όταν βλέπουν ότι δεν τα καταφέρνουν με τον σταυρό, τότε όχι μόνο δεν προσλαμβάνουν αλλά μεταχειρίζονται και τον «άλλο τρόπο»;
- Είναι ο μεγαλοεπιχειρηματίας, αυτός που χρόνια θυμάμαι να τον περιμένουμε να φέρει τις «μεγάλες επενδύσεις» (κάτι σαν το ‘περιμένοντας τους βαρβάρους’ του Καβάφη) και το μόνο που βλέπουμε είναι τους εντεταλμένους του να κλείνουν τις «μεγάλες δουλειές» - με το δημόσιο φυσικά - και τον ίδιο ν’ αγοράζει ομάδες και σωματεία και να γίνεται χορηγός σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, ιατρικά προγράμματα και – μη χέσω – φιλανθρωπικά ιδρύματα και μαραθώνιους;
- Ή μήπως είναι οι εργαζόμενοι στις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που αγωνιούν σήμερα για το αύριό τους, μια που χτες έπλεαν σε πελάγη (κάλπικης) ευδαιμονίας και χρόνια τώρα προτιμούσαν να στηρίζονται στις υποσχέσεις και τις «εκτιμήσεις» ειδικών (απατεώνων από διαφορετικούς «κλάδους»), αλλά τώρα πασχίζουν να μπουν κι αυτοί (κορόιδα είναι;) στο δημόσιο;

Κι αν κάμποσοι από τους τελευταίους ήδη έχουν καταφέρει το σκοπό τους και τώρα δουλεύουν δίπλα σου, κάποιοι από τους πρώτους είναι οι πατεράδες μας και οι θειοι μας και οι γειτόνοι μας. Όσο για τους μεσαίους, αυτούς που δεν είδαμε ποτέ (παρά μόνο στα δελτία ειδήσεων, να τους ευχαριστούν για τις καλές τους πράξεις, σε γεύματα που αξίζουν πιο πολύ κι από τη χορηγία τους), μήπως αυτούς έχουμε στο μυαλό μας (εγώ κι εσύ εννοώ και κάποιοι σαν και μας) σαν τους εκφραστές ενός εύτακτου και λειτουργικού επιχειρηματικού κόσμου, που θα εξασφαλίσουν δουλειά και αξιοκρατία σε όσους το δικαιούνται;
Φοβάμαι φίλε Δρόμε πως ο δαίμονας είναι μέσα μας κι ώσπου να το συνειδητοποιήσουμε και ν’ αναμετρηθούμε μαζί του, καλό είναι να βλέπουμε με συμπάθεια και πιότερη κατανόηση τον φτωχοδιάβολο που εμφανίζεται μπροστά μας και προσπαθεί να μας γελάσει με το μικρό του το μυαλό και τη περισσή του τη πονηριά και τις μικρο-διασυνδέσεις και το μόνο που καταφέρνει είναι να μας εκνευρίζει, ίσως όμως γιατί απλά μας υπενθυμίζει τις δικές μας εκκρεμότητες.

Πολλούς χαιρετισμούς,

Ο Απέναντι

Δημήτρης Πρωτούλης είπε...

Επιτέλους και ένας αντίλογος!
Έστω και αν κάπου ξύνισα τα μούτρα μου για 1-2 αιχμές που μου αφήνεις.

Νομίζω, πως η δαιμονοποίηση κάποιων "Υπευθύνων" και η ταυτόχρονη απαλλαγή των (όποιων) ευθυνών του "Λαού" είναι και επικίνδυνη πρακτική και αποπροσανατολιστική. Ας αναλάβει ο καθένας μας το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί και ας προσπαθήσει να αλλάξει πρώτα απ' όλα τον εαυτό του.
Βέβαια, δεν μπορούμε να περιμένουμε και πολλά πράγματα από τον μικρο-επαγγελματία. Μπορούμε όμως να περιμένουμε πολλά από τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις (Ιδιωτικού & Δημοσίου)όπως και από τα διευθυντικά στελέχη και τους νέους επιστήμονες: Τι; Μα να ανασκουμποθούνε, να τολμήσουνε, να καινοτομήσουνε. Αλλοιώς είμαστε όλοι χαμένοι από χέρι.

Τα λέω δε αυτά, γιατί νομίζω ότι οι όποιες μεταρρυθμίσεις έγιναν και γίνονται στο Δημόσιο δεν είναι αρκετές από μόνες τους να αλλάξουν ριζκά τη κατάσταση. Χρειάζεται και οι του ιδιωτικού τομέα να καινοτομήσουν και του Δημοσίου να ρισκάρουν.